Powództwo wzajemne jest dopuszczalne, gdy istnieje związek między nim a powództwem głównym, to jest: 1) istnieje związek między okolicznościami faktycznymi obu spraw, czyli dla obu spraw są pewne fakty wspólne; 2) istnieje między tymi sprawami również taki związek prawny, który powoduje, że żądania stron w obu sprawach opierają się na tak samo określonej sytuacji prawnej. Inaczej rzecz ujmując związek pomiędzy powództwem głównym a wzajemnym oznacza częściową tożsamość podstawy faktycznej i podobną sytuację prawną. Przy tym okoliczności faktyczne leżące u podstaw żądania pozwu głównego i wzajemnego muszą być wspólne co do FAKTÓW ISTOTNYCH.
Tak np. będzie w wypadku powództwa o zwrot rzeczy będącej własnością powoda (art. 222 k.c.) i powództwa wzajemnego pozwanego o zwrot nakładów poczynionych przez niego na tę rzecz (art. 226 k.c.). Związek taki istnieje między powództwem spadkobiercy testamentowego o wydanie gospodarstwa spadkowego a powództwem wzajemnym zapisobiorcy o zachowek i o świadczenia majątkowe objęte zapisem.
Powództwo wzajemne jest możliwe także, gdy zgłoszone w nim roszczenie nadaje się do potrącenia z roszczeniem zgłoszonym w pozwie główny. W tym wypadku nie jest wymagany żaden związek faktyczny lub prawny między zgłaszanymi żądaniami. Taki związek może istnieć a może go w ogóle nie być. Podstawa faktyczna i prawna powództwa wzajemnego zatem może być zupełnie niezwiązana z podstawą faktyczną i prawną powództwa głównego.
Możliwość potrącenia występuje, gdy z obu stron zgłaszane są żądania zapłaty określonych należności pieniężnych, nawet z zupełnie innych tytułów.
WAŻNE: Pozew wzajemny nie jest dopuszczalny w sprawach: o rozwód i o separację (art. 439 § 1), o ustalenie lub zaprzeczenie macierzyństwa, o ustalenie lub zaprzeczenie ojcostwa, a także o ustalenie bezskuteczności uznania ojcostwa (art. 4541 § 1), o ochronę posiadania (art. 479), w postępowaniu nakazowym (art. 493 § 4). W sprawach o rozwód i o separację w odpowiedzi na pozew możemy sami także żądać rozwodu lub separacji albo tylko zgadzać się na rozwód (choć pod innymi warunkami). W odpowiedzi na pozew o separację można żądać rozwodu.
