Wdowa ma prawo do renty rodzinnej, jeżeli: w chwili śmierci męża osiągnęła wiek 50 lat lub była niezdolna do pracy albo wychowuje co najmniej jedno z dzieci, wnuków lub rodzeństwa uprawnione do renty rodzinnej po zmarłym mężu, które nie osiągnęło 16 lat…
Do kręgu osób uprawnionych do uzyskania renty rodzinnej należą:
dzieci własne, dzieci drugiego małżonka oraz dzieci przysposobione;
przyjęte na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletności wnuki, rodzeństwo i inne dzieci, z wyłączeniem dzieci przyjętych na wychowanie i utrzymanie w ramach rodziny zastępczej lub rodzinnego domu dziecka;
małżonek (wdowa i wdowiec) – ale także były małżonek o czym szerzej poniżej;
rodzice.
(Ustawa o emeryturach i rentach z FUS)
Zgodnie z brzmieniem art. 70 ust. 1-3, wdowa ma prawo do renty rodzinnej, jeżeli: w chwili śmierci męża osiągnęła wiek 50 lat lub była niezdolna do pracy albo wychowuje co najmniej jedno z dzieci, wnuków lub rodzeństwa uprawnione do renty rodzinnej po zmarłym mężu, które nie osiągnęło 16 lat, a jeżeli kształci się w szkole – 18 lat życia, lub jeżeli sprawuje pieczę nad dzieckiem całkowicie niezdolnym do pracy oraz do samodzielnej egzystencji lub całkowicie niezdolnym do pracy, uprawnionym do renty rodzinnej albo osiągnęła wiek 50 lat lub stała się niezdolna do pracy po śmierci męża, nie później jednak niż w ciągu 5 lat od jego śmierci lub od zaprzestania wychowywania osób wymienionych powyżej.
Prawo do renty rodzinnej nabywa również małżonka rozwiedziona lub wdowa, która do dnia śmierci męża nie pozostawała z nim we wspólności małżeńskiej jeżeli oprócz spełnienia warunków wskazanych powyżej miała w dniu śmierci męża prawo do alimentów z jego strony (art. 70 ust. 3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych). Dla ustalenia, czy z mocy art. 70 ust. 3 Ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, wdowa ma prawo do renty rodzinnej, konieczne jest zatem ustalenie, czy była ona uprawniona do alimentów ze strony męża. Wymaga to odwołania się do art. 60 § 2 k.r.o., po myśli którego, jeżeli JEDEN Z MAŁŻONKÓW ZOSTAŁ UZNANY ZA WYŁĄCZNIE WINNEGO ROZKŁADU POŻYCIA, a rozwód pociąga za sobą ISTOTNE POGORSZENIE SYTUACJI MATERIALNEJ MAŁŻONKA NIEWINNEGO, sąd na żądanie małżonka niewinnego może orzec, że MAŁŻONEK WYŁĄCZNIE WINNY OBOWIĄZANY JEST PRZYCZYNIAĆ SIĘ W ODPOWIEDNIM ZAKRESIE DO ZASPOKAJANIA USPRAWIEDLIWIONYCH POTRZEB MAŁŻONKA NIEWINNEGO, chociażby ten nie znajdował się w niedostatku. (WYROK SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACH z dnia 17 kwietnia 2015 r., III AUA 1085/14)
Renta rodzinna jest bowiem świadczeniem ubezpieczeniowym, o charakterze majątkowym i alimentacyjnym(…). Celem tego świadczenia jest zapewnienie ustawowo określonej grupie podmiotów, do których utrzymania przyczyniał się on bezpośrednio przez śmiercią kompensaty środków utrzymania utraconych, bądź pomniejszonych wskutek śmierci zobowiązanego do alimentacji.
(WYROK SĄDU APELACYJNEGO W KATOWICACH z dnia 17 kwietnia 2015 r., III AUA 1085/14)
Adwokat dr Joanna Dominowska
Kancelaria prawa cywilnego w Warszawie.
Ekspert od prawa rodzinnego.
